Διαβήτης και Γιορτές: Το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι και τι πρέπει να προσέχετε

Τα άτομα με Διαβήτη τύπου 1 θα πρέπει να είναι σωστά ενημερωμένα για το πώς θα χειριστούν τις γιορτές και το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι χωρίς να στερηθούν τίποτα, αλλά ούτε και να επιβαρύνουν την υγεία τους.

Γράφει η Ελένη Κουή

Η περίοδος των Χριστουγέννων είναι μία από τις πιο απολαυστικές αλλά και διατροφικά δύσκολες περιόδους για όλους μας. Υπάρχει πάντα μια αφθονία φαγητού, γλυκών και αλκοολούχων ποτών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα εύκολα να ξεφεύγει ο έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και αυτός του σωματικού μας βάρους.

Όταν τώρα η διατροφή αποτελεί και μέρος της θεραπείας κάποιου, όπως συμβαίνει στα άτομα με Διαβήτη τύπου 1, θα πρέπει να είναι σωστά ενημερωμένα για το πώς θα χειριστούν τις γιορτές και το χριστουγεννιάτικο τραπέζι χωρίς να στερηθούν τίποτα αλλά ούτε και να επιβαρύνουν την υγεία τους.

Ότι ισχύει για κάθε άλλη περίοδο του χρόνου ισχύει και για τα Χριστούγεννα

Θα πρέπει να μην ξεχνάμε τα φρούτα, τις σαλάτες και τα λαχανικά μας σαν μέρος ενός σωστού γεύματος. Με την προσθήκη αυτών των πολύ σημαντικών τροφίμων ακόμα και ένα γεύμα με λίγα περισσότερα λιπαρά ή πιο ακατέργαστους υδατάνθρακες π.χ. λευκό ψωμί θα απορροφηθεί πιο αργά. Αρα και η εναλλαγή στα σάκχαρα θα είναι πιο ομαλή! Με την ίδια λογική και μιλώντας πάντα για τις ημέρες των γιορτών όπου θα υπάρχουν πιο συχνά γλυκά μετά το γεύμα, είναι προτιμότερο να καταναλωθεί το γλυκό μετά το γεύμα. Αν αυτό σας ακούγεται παράξενο σκεφτείτε ότι τότε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι ήδη υψηλά μετά το φαγητό οπότε το γλυκό δεν θα προκαλέσει μεγάλη, απότομη αύξηση και επιπλέον θα έχετε και χορηγήσει τις περισσότερες μονάδες ινσουλίνης την ίδια στιγμή με το γεύμα.

Μην υπερεκτιμάτε το γεύμα σας

Πολύ σημαντικό επίσης είναι να μην υπερεκτιμάτε το γεύμα σας όταν υπολογίζετε υδατάνθρακες ή ισοδύναμα επειδή δείχνει να είναι λίγο πιο πλούσιο απ’ ότι συνήθως σε μέγεθος. Είναι συχνό λάθος να «τρομάζουμε» όταν θα φάμε και γλυκό μετά το γεύμα και καταλήγουμε να κάνουμε πολύ μεγάλες δόσεις γευματικής ινσουλίνης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ή να κινδυνεύουμε με υπογλυκαιμία ώρες μετά ή να το κάνουμε πιο εύκολο για τον οργανισμό να αποθηκεύσει έξτρα βάρος λόγω κατάχρησης της ινσουλίνης. Το βάρος είναι κάτι το οποίο μας ανησυχεί έτσι και αλλιώς κατά τη διάρκεια των γιορτών λόγω αυξημένης κατανάλωσης φαγητού ας προσέξουμε λοιπόν λίγο παραπάνω και με την χρήση ινσουλίνης.

Σωστός προγραμματισμός των γευμάτων μέσα στην ημέρα

Μία λύση στα παραπάνω θα μπορούσε να είναι ο σωστός προγραμματισμός των γευμάτων μέσα στην ημέρα, πιο συχνές μετρήσεις προ- και μετά- γευματικά και αύξηση φυσικής δραστηριότητας. Όταν για παράδειγμα γνωρίζετε πως είστε καλεσμένοι σε ένα εορταστικό άρα και μεγαλύτερο γεύμα δεν χρειάζεται να αποφύγετε να φάτε οτιδήποτε άλλο την υπόλοιπη μέρα σε μια προσπάθεια να γλιτώσετε τις έξτρα θερμίδες. Με αυτό τον τρόπο το μόνο που θα πετύχετε είναι να πεινάτε περισσότερο την ώρα του εορταστικού γεύματος και το πιθανότερο πιο άτσαλες τιμές σακχάρου όλη την υπόλοιπη μέρα. Αυτό που χρειάζεται είναι να έχετε οπωσδήποτε τρία γεύματα μέσα στην ημέρα απλά προσαρμόζετε λίγο τις ποσότητες και τις μονάδες ινσουλίνης ανάλογα.

Πιο συχνή παρακολούθηση στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα

Πολύ πιθανόν τα γεύματα κατά την περίοδο των Χριστουγέννων να κρατάνε περισσότερη ώρα και το φαγητό να διαδέχεται το φρούτο, ο καφές, τα γλυκά. Για να μπορέσετε να έχετε έναν καλό έλεγχο βάρους και γλυκόζης θα πρέπει να πραγματοποιήσετε και έξτρα μετρήσεις σακχάρου και κυρίως μεταγευματικές. Χωρίς αυτές δεν μπορείτε πραγματικά να γνωρίζετε τί επίδραση είχε στον καθένα σας το εορταστικό τραπέζι, ώστε να ξέρετε πώς θα το χειριστείτε την επόμενη φορά!

Μην ξεχνάτε τη φυσική δραστηριότητα

Φυσικά δεν ξεχνάτε το όφελος της φυσικής δραστηριότητας. Ίσως τις γιορτινές μέρες έχετε λίγο περισσότερο ελεύθερο χρόνο για περπάτημα ή άσκηση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα σας ωφελήσει να εξισορροπήσετε τις θερμίδες που φάγατε.

«Προγραμματίστε» το πιάτο σας

Αναφέραμε προηγουμένως στον προγραμματισμό των γευμάτων. Με την ίδια λογική θα πρέπει να «προγραμματίσετε» και το πιάτο σας! Αν βρίσκεστε σε ένα μπουφέ με ποικιλία φαγητών, φτιάχνετε το πιάτο σας και σίγουρα προσθέτετε σαλάτα ή λαχανικά και δεν ξαναγεμίζουμε δεύτερη και τρίτη φορά. Είναι πολύ πιο εύκολο να υπολογίσετε τους υδατάνθρακες που φάγατε με αυτόν τον τρόπο παρά όταν τσιμπολογάτε συνέχεια.

Διαβήτης και αλκοόλ

Για το αλκοόλ που σίγουρα θα καταναλώσετε τις γιορτινές μέρες θα πρέπει να γνωρίζετε ότι δρα σαν έξτρα μονάδες ινσουλίνης και πάντα τελικά ‘δουλεύει» για να μειώσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Με αυτό δεδομένο πρέπει να γνωρίζετε τι πρέπει να γίνει για να αποφύγετε μια σοβαρή υπογλυκαιμία και κυρίως πως δεν πίνετε ποτέ με άδειο στομάχι. Επίσης να σημειωθεί, πως το αλκοόλ μεταβολίζεται πάρα πολύ αργά οπότε έως και 12 ώρες μετά υπάρχει αυξημένο ρίσκο υπογλυκαιμίας.

Γλυκά

Για να κλείσουμε γλυκά, μεταξύ μελομακάρονου και κουραμπιέ, το πρώτο είναι πιο «υγιεινό». Ένα μεσαίου μεγέθους μελομακάρονο (40γρ) περιέχει 17-20γρ υδατάνθρακες και μέχρι 170 θερμίδες. Ενώ ο κουραμπιές του ίδιου μεγέθους έχει 25γρ υδατάνθρακα και 200-260 θερμίδες. Επίσης, το μελομακάρονο έχει και καλύτερης ποιότητας λιπαρά αφού προέρχονται από ελαιόλαδο και όχι βούτυρο! Απαραίτητες βέβαια πάντα και οι ανάλογες μονάδες ταχείας ινσουλίνης.

Ελένη Κουή
Παιδοδιαιτολόγος BSc, MSc., RD
Ειδική σε θέματα Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 1 και Παχυσαρκίας
Τσόχα 37 & Παπαδοπούλου 2 | 11521 Αμπελόκηποι | Ελλάδα
Τηλ. 210 6450 630 | 693 6769 677
www.elenikoui.gr