Διαβήτης & Φρούτα

Γράφει ο Νικόλαος Γεωργιάδης
Ιατρός, Ειδικός Παθολόγος, Μέλος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας

Για άλλη μια φορά θα γράψω σχετικά με την κατανάλωση φρούτων από τους διαβητικούς.

Επιτρέπεται ή όχι ;

Αναγκάζομαι να επανέλθω σε ένα θέμα που έχουμε πει ξανά γιατί κάποιοι, με βαρύγδουπους αφορισμούς ως πανεπιστήμονες (και βάλε), μας κουνάν το χέρι με απίστευτες υπεργνώσεις (από που άραγε) και τονίζουν ότι τα φρούτα στους διαβητικούς απαγορεύονται ……..Τι να πω. Άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι !!!

Λοιπόν ΑΣ ΒΑΛΟΥΜΕ ΜΙΑ ΤΑΞΗ.

Οι υδατάνθρακες ως μια από τις τρεις βασικές ομάδες στη διατροφή (οι άλλες δυο είναι οι πρωτεΐνες και τα λίπη), αποτελούν μια απαραίτητη για τη ζωή μας βασική πηγή ενέργειας που προσλαμβάνουμε από τις τροφές. Χωρίς υδατάνθρακες στη διατροφή, ο μεταβολισμός μας στρέφεται υποχρεωτικά στη χρήση του λίπους για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες του μεταβολισμού και τη διατήρηση της ζωής με αποτέλεσμα την παραγωγή χημικών ουσιών που λέγονται κετονες και την δημιουργία σταδιακά μιας ιδιαίτερης κατάστασης που ονομάζεται ΟΞΕΩΣΗ. Στον διαβητικό ασθενή αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει (σε ειδικες περιπτωσεις), στη λεγόμενη ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΚΕΤΟΞΕΩΣΗ που αν δεν διορθωθεί μπορεί να επιφέρει μεγάλες βλάβες ή ακόμα και τον θάνατο.

Επομένως ΠΡΕΠΕΙ να καταναλώνουμε υδατάνθρακες, απλά με τις οδηγίες του γιατρού και κάνοντας σωστή επιλογή τι υδατάνθρακες θα φάμε !!!
Δεν θα επεκταθώ σε άλλους υδατάνθρακες (όσπρια, δημητριακά κλπ) παρά μόνο στα φρούτα.

ΕΠΙΛΕΓΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΦΡΟΥΤΟ
Πράγματι ο διαβητικός πρέπει να επιλέξει σωστά. Τι προσέχω λοιπόν ???

1) ΤΟΝ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟ ΔΕΙΚΤΗ (ΓΔ) του κάθε φρούτου. Υπενθυμίζω ότι ΓΔ είναι ένας δείκτης που μετράει πόσο γρήγορα ανεβαίνει το ζάχαρο μας όταν φάμε αυτή την τροφή (φρούτο). Τα φρούτα με ΧΑΜΗΛΟ  ΓΔ δηλαδή <55,  είναι τα πιο σωστά ως επιλογή (αχλάδια, πορτοκάλια, μήλα, κεράσια, φράουλες, σταφύλια, μπανάνα, ακτινίδια, νεκταρίνια, ροδάκινα, βερίκοκα αλλά και αβοκάντο). Όσα έχουν ΜΕΣΑΙΟ ΓΔ = 56-69 να επιλέγονται λιγότερο (ανανάς, πεπόνι, σύκο) και όσα έχουν ΥΨΗΛΟ ΓΔ>70 πολύ λιγότερο (καρπούζι).
Εδώ να τονίσω ότι το ίδιο φρούτο όσο είναι πιο άγουρο έχει και πιο χαμηλό ΓΔ. Επίσης υπάρχουν φρούτα που όταν είναι άγουρα περιέχουν μια ποσότητα αμύλου που λέγεται ΑΝΘΕΚΤΙΚΟ ΑΜΥΛΟ (πχ άγουρες μπανάνες) το οποίο δεν διασπάται σε ζάχαρα στον οργανισμό και συμπεριφέρεται σαν φυτική ίνα (μειώνοντας έτσι την ποσότητα του υδατάνθρακα που προσλαμβάνουμε και μειώνουμε και τις συνολικές θερμίδες) !!!

2) ΤΟ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ (ΓΦ) δηλαδή προσέχω την ΠΟΣΟΤΗΤΑ του φρούτου που θα φάω. Αν λοιπόν φάω κεράσια που έχουν ΓΔ=22 (πολύ χαμηλό) αλλά φάω 1 kg, καλύτερα ας φάω 2 κομματάκια καρπούζι και ας έχουν ΓΔ >70. Η συνολική ποσότητα υδατάνθρακα που θα καταναλώσω παίζει λοιπόν μεγάλο ρόλο. Γι αυτό λοιπόν έχουμε θεσπίσει τον όρο ”μερίδα φρούτου” (γύρω στα 135γρ φρούτου) που αντιπροσωπεύει περίπου την ποσότητα του φρούτου που μας δείνει 15γρ υδατάνθρακα (πχ 1 μέτριο μήλο, 1 μικρή μπανάνα, 20 ρόγες σταφύλι, 5-6 φράουλες, 1φλ πεπόνι, 2-3 βερίκοκα, 1 αχλάδι κλπ). Ο γιατρός θα καθορίσει πόσες μερίδες φρούτου θα φάει ο διαβητικός, συνήθως όμως τρώμε περίπου 2 μερίδες φρούτου (ή τρεις) αλλά ΟΧΙ μαζεμένο στο ίδιο γεύμα, ΟΧΙ μια φορά όλα τα φρουτα μαζί !!!

ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ
— καλό είναι να γνωρίζουμε ότι καμιά φορά (σπάνια), το ίδιο φρούτο μπορεί να έχει διαφορετική επίδραση σε δυο διαβητικούς ασθενείς (ας ελέγχει ο διαβητικός αν κάτι δεν πάει καλά μετά την κατανάλωση κάποιου φρούτου)
— τα φρούτα είναι απαραίτητα γιατί εκτός από τους καλούς όπως είδαμε υδατάνθρακες, μας προσφέρουν και ΙΝΕΣ που ρυθμίζουν την απορρόφηση του υδατάνθρακα και βελτιώνουν τη ρύθμιση της γλυκαιμίας, ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΑ, ουσίες τόσο απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία όλου του οργανισμού, και άλλες ιδιαίτερες ουσίες (ΑΝΘΟΚΥΑΝΙΝΗ-κεράσια, ΠΟΛΥΦΑΙΝΟΛΕΣ-σταφυλια, ΦΛΑΒΟΝΟΕΙΔΗ, ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ κλπ) που μειώνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη και τις αντιδράσεις γήρανσης του οργανισμού μας (μειώνοντας το λεγόμενο οξειδωτικό στρες του οργανισμού μας).
— αποφεύγουμε τους χυμούς γιατί μας παρέχουν μόνο τη ‘’ζαχαρη’’ του φρούτου χωρίς όλα τα υπόλοιπα απαραίτητα και ωφέλιμα συστατικά

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Φίλοι μου, ο απαγορευτικός περιορισμός των φρούτων δεν προσφέρει οφέλη στον διαβητικό ασθενή. Τουναντίον. Θα κλείσω αναφέροντας σας μια μελέτη (μικρή είναι η αλήθεια) που έγινε σε παχύσαρκους διαβητικούς τύπου 2.

Χωρίστηκαν σε 2 ομάδες. Και στις 2 ομάδες ζητήθηκε μείωση των θερμίδων. Στη 1η ομάδα επετράπη 1 μερίδα φρούτου 135γρ και στη 2η ομάδα 320γρ (σχεδόν τριπλάσια). Σε δυο εβδομάδες μετρήθηκε η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφερίνη η οποία δεν είχε διαφορά ανάμεσα στις 2 ομάδες. Η ομάδα όμως που έτρωγε μεγαλύτερη ποσότητα φρούτου είχε μεγαλύτερη απώλεια βάρους !!!

ΣΙΓΟΥΡΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΟΛΛΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΑΚΟΜΑ ΓΙΑ ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΜΑΣ ……………

Γράφει ο Νικόλαος Γεωργιάδης
Ιατρός, Ειδικός Παθολόγος, Μέλος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας