Έχω διαβήτη: Τι να προσέξω στη διατροφή μου για να έχω υγιή δόντια και ούλα

Γεννιόμαστε και μεγαλώνουμε μεταφέροντας την προδιάθεση ή όχι για ένα ωραίο χαμόγελο και για γερά δόντια. Παρόλα αυτά γνωρίζουμε την αρνητική επίδραση και παθήσεων, όπως ο Διαβήτης, αλλά και άλλων παραγόντων στην δημιουργία σοβαρών, πολλές φορές, προβλημάτων στην στοματική υγιεινή. 

Η δύναμη των γονιδίων δεν είναι δυνατόν να μην επηρεάζει και την υγεία και την αντοχή των δοντιών μας. Γεννιόμαστε και μεγαλώνουμε μεταφέροντας την προδιάθεση ή όχι, για ένα ωραίο χαμόγελο και για γερά δόντια.

Παρόλα αυτά γνωρίζουμε και την αρνητική επίδραση παθήσεων όπως του Διαβήτη αλλά και άλλων παραγόντων όπως η κακή διατροφή, το κάπνισμα και ο ελλιπής καθαρισμός των δοντιών.

Η διατροφή παίζει έναν από τους σημαντικότερους ρόλους στη διατήρηση της υγείας των δοντιών και των ούλων.

 Οι βασικοί διατροφικοί κανόνες είναι:

Ο πρώτος κατηγορούμενος είναι η ζάχαρη για την οποία τρελαίνονται όχι μόνο μικροί και μεγάλοι αλλά και τα βακτήρια που ζουν μέσα στο στόμα και όταν δουν την καταβροχθίζουν και παράγουν ένα οξύ προκαλώντας την τερηδόνα η οποία καταστρέφει το σμάλτο των δοντιών. Ο οργανισμός μας από μόνος του έχει άμυνες, όπως είναι το σάλιο που είναι αλκαλικό και καταστρέφει το οξύ που παράγεται. Όμως δεν φτάνει μόνο το σάλιο για να εμποδίσει την ανάπτυξη της τερηδόνας. Η ζάχαρη μπορεί να κάνει τη ζημιά της όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες καθημερινά, αλλά και όταν παραμένει για ώρες στο στόμα. Ως υποκατάστατο ζάχαρης που δεν προκαλεί τερηδόνα είναι η ξυλιτόλη που χρησιμοποιείται στις βιομηχανία τροφίμων π.χ. τσίχλες χωρίς ζάχαρη. Επίσης η στέβια που χρησιμοποιείται σε ροφήματα και σε τρόφιμα. Μια καλή συνήθεια είναι να μασάμε τσίχλα χωρίς ζάχαρη μετά το γεύμα διότι λειτουργεί σαν καθαριστικό. Πολύ καλή λύση είναι η μαστίχα Χίου που έχει και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.

Η επαρκής πρόσληψη βιταμινών επηρεάζει σημαντικά τη σωστή ανάπτυξη των δοντιών καθώς και την υγεία των ούλων.

1. Λιποδιαλυτές βιταμίνες:

• Βιταμίνη Α

Η βιταμίνη Α συμβάλλει στο σχηματισμό των δοντιών. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Α είναι τα καρότα, το μαρούλι, τα κολοκυθάκια, το συκώτι κ.α.

• Βιταμίνη D

Βοηθάει στην εναπόθεση ασβεστίου και φωσφόρου όχι μόνο στα οστά αλλά και στα δόντια. Τη βρίσκουμε κυρίως στο γάλα και στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στο συκώτι, στα αυγά, στα ψάρια. Σχηματίζεται όπως γνωρίζουμε ακόμα και στο δέρμα όταν αυτό εκτίθεται στην ηλιακή ακτινοβολία.

2. Υδατοδιαλυτές βιταμίνες:

• Βιταμίνη C

Βοηθάει στην επούλωση των πληγών στο στόμα και δεν ματώνουν τα ούλα. Επίσης βοηθάει στην απορρόφηση του ασβεστίου από τα δόντια. Βρίσκεται κυρίως στα φρούτα (εσπεριδοειδή, φράουλες, ακτινίδια), στα πράσινα λαχανικά, στις κίτρινες και κόκκινες πιπεριές κ.α. Δεν είναι τυχαίο που μετά το γεύμα πολλοί πίνουν νερό με το χυμό ενός λεμονιού που δίνει βιταμίνη C και λειτουργεί ως αντισηπτικό.

3. Αμινοξέα

Από τα αμινοξέα το αμινοξύ λυσίνη είναι σημαντικό για την υγεία του στόματος. Βοηθάει στην επούλωση του έρπητα χειλιών και των πληγών από τις άφθες. Τροφές πλούσιες σε λυσίνη είναι το κρέας κυρίως το σκούρο κρέας του κοτόπουλου (κυρίως δηλαδή το μπούτι), το χοιρινό και ο τόνος.

4. Μέταλλα

Η πρόσληψη σε μέταλλα και κυρίως αυτά που συμμετέχουν ενεργά στην υγεία των δοντιών και των ούλων:

Ι. Ασβέστιο

Το ασβέστιο είναι γνωστό ότι βοηθάει όχι μόνο στο σχηματισμό των οστών αλλά και των δοντιών. Τροφές πλούσιες σε ασβέστιο είναι το γάλα και τα γαλακτοκομικά όπως το γιαούρτι και το κεφίρ, τα κίτρινα και σκληρά ή ημίσκληρα τυριά όπως παρμεζάνα και κασέρι, το σουσάμι, τα αμύγδαλα, ο μαϊντανός, οι σαρδέλες κ.α. Η συνήθεια μετά το γεύμα να τρώμε ως επιδόρπιο τυρί λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας για τα δόντια λόγω του ασβεστίου που περιέχει και επαναφέρει το pH του στόματος στα φυσιολογικά επίπεδα. Το ίδιο κάνει και ο φρέσκος μαϊντανός όταν τον μασάμε μεταξύ των γευμάτων.

ΙΙ. Φώσφορος

Συμβάλλει όπως και το ασβέστιο, στην κατασκευή των δοντιών. Πηγές φωσφόρου είναι το άπαχο γάλα, τα τυριά, οι σαρδέλες, τα αυγά, το ψωμί, οι ξηροί καρποί κ.α.

ΙΙΙ. Φθόριο

Το φθόριο όχι μόνο κάνει πιο ανθεκτική την αδαμαντίνη και το σμάλτο των δοντιών αλλά και μπορεί να επανορθώσει τη ζημιά στην αδαμαντίνη που έχουν ήδη προκαλέσει τα οξέα, αν αυτή βρίσκεται ακόμα στα αρχικά της στάδια. Τροφές πλούσιες σε φθόριο είναι τα φρούτα και κυρίως το αχλάδι και το μήλο καθώς και το σταφύλι, η σταφίδα και το ροδάκινο. Επίσης σε αφθονία το συναντάμε στα όσπρια, στη σόγια, στους ξηρούς καρπούς, ιδίως στα αμύγδαλα, στο αράπικο φιστίκι και στο φουντούκι. Επίσης στο μέλι, στο τσάι και στα θαλάσσια ψάρια που καταναλώνονται με τα κόκαλά τους (π.χ. σαρδέλες). Βοηθάει σημαντικά και η κατανάλωση φθοριωμένου νερού.

5. Ιχνοστοιχεία

Η επαρκής πρόσληψη σε ιχνοστοιχεία και κυρίως σε αυτά που συμμετέχουν ενεργά στην υγεία των δοντιών και των ούλων:

a. Ψευδάργυρος

Ο ψευδάργυρος δρα επουλωτικά στις πληγές του έρπητα στα χείλη και αυξάνει την απορρόφηση ασβεστίου από τα δόντια. Πλούσια σε ψευδάργυρο είναι η ρέγγα, τα στρείδια, το ψητό μοσχάρι, το μοσχαρίσιο συκώτι, η γαλοπούλα.

b. Βανάδιο

Όταν είναι σε επάρκεια προλαμβάνει την τερηδόνα. Σημαντικές ποσότητες βαναδίου έχει ο μαϊντανός, ο αστακός, ο άνηθος, τα μαρούλια, οι σαρδέλες, τα αγγούρια, τα μήλα κ.α. Έχει βρεθεί ότι τα μαγειρεμένα τρόφιμα περιέχουν περισσότερο βανάδιο επειδή μέρος αυτού προέρχεται από τα κράματα του ανοξείδωτου χάλυβα των μαγειρικών σκευών.

c. Μολυβδαίνιο

Το μολυβδαίνιο είναι ιχνοστοιχείο το οποίο συμβάλλει και αυτό στην υγεία των δοντιών αφού προφυλάσσει από την τερηδόνα. Μεγάλες ποσότητες υπάρχουν στους σπόρους, όπως του σιταριού. Επίσης στο συκώτι, στα αυγά, στα φασόλια κ.α.

6. Φυτικές ίνες

Η πρόσληψη φυτικών ινών καθημερινά βοηθάει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων στα δόντια και στα ούλα. Όταν καταναλώνουμε φυτικές ίνες αυξάνουμε την παραγωγή σάλιου το οποίο βοηθάει στην εξουδετέρωση των οξέων που παράγουν τερηδόνα. Τα λαχανικά είναι πλούσια σε φυτικές ίνες όπως και τα φρούτα με κύρια το αχλάδι και το μήλο. Τα δύο αυτά φρούτα βοηθούν με τις ίνες τους στον καθαρισμό των δοντιών γι αυτό και καταναλώνονται ευχάριστα μετά το γεύμα. Επίσης η κατανάλωση φυτικών ινών βοηθάει στην πρόληψη και αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας η οποία μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα κακοσμίας του στόματος.

Σημαντικό

Η κατανάλωση νερού βοηθάει σημαντικά στην υγεία των δοντιών και των ούλων. Επαναφέρει το pH του στόματος και το καθαρίζει από τα οξέα σαν πρώτη φάση πριν από το βούρτσισμα.

Προσοχή στην υπερκατανάλωση του καφέ, των αλκοολούχων ποτών καθώς και αποφυγή της βλαβερής συνήθειας του καπνίσματος. Στον καπνό του τσιγάρου υπάρχει το τοξικό στοιχείο κάδμιο που προκαλεί μετά το κιτρίνισμα των δοντιών.

 

Γράφει η Ευτυχία Γαλανάκου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος και Χημικός Α.Π.Θ, Εκπαιδεύτρια ΕΦΕΤ

Κεραμεικού 4 Χολαργός

Τηλ: 210-6546620 Κιν: 6976678858                                                

Email: efygalanakou@yahoo.gr