Ποιές οι επιπτώσεις του Καύσωνα στον οργανισμό μας

Γράφει ο Νικόλαος Γεωργιάδης

Ιατρός, Ειδικός Παθολόγος, Μέλος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρεία

 

ΕΡΧΕΤΑΙ ΚΑΥΣΩΝΑΣ – ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΜΟΥ ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΙΣΙΝΑ Ή ΚΑΛΥΤΕΡΑ …….. ΘΑ ΑΡΑΞΩ ΣΠΙΤΙ ΣΤΟ AIR CONDITION …..!!!

Μας βομβαρδίζουν εδώ και λίγες ημέρες στις ειδήσεις για τον ΚΑΥΣΩΝΑ που θα ξεκινήσει από την ερχόμενη Τετάρτη και θα κρατήσει πάνω από μια εβδομάδα με θερμοκρασίες πάνω από 40 βαθμούς ……….. Ας δούμε λοιπόν τι επιπτώσεις μπορεί να μας δημιουργήσει, ιδίως στους ευάλωτους οργανισμούς !!!

Μιλάμε για καύσωνα, όταν έχουμε ΠΑΡΑΤΕΤΑΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΖΕΣΤΗΣ (όχι 2-3 μέρες, αλλά >από εβδομάδα), ΜΕ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ, Η ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 26 ΚΑΙ Η ΜΕΓΙΣΤΗ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 39 ΒΑΘΜΟΥΣ, ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΕΤΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΑΠΟ ΥΓΡΑΣΙΑ και έχει δυσμενείς επιπτώσεις για την υγεία μας ή ακόμα και τη ζωή μας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΥΠΕΡΘΕΡΜΑΝΟΥΝ ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΣΩΜΑ.

Ας τα δούμε λίγο πιο αναλυτικά από την ιατρική σκοπιά.

Το σώμα μας έχει μια μέση θερμοκρασία 36-37 βαθμούς και όταν υπερθερμαίνεται από οποιαδήποτε αιτιολογία πχ άσκηση, πυρετός, αυξημένος μεταβολισμός, μετά από ένα λουκούλιο γεύμα κλπ, τότε με διάφορους μηχανισμούς που στοχεύουν στη διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας (λέγονται και μηχανισμοί ομοιοστασίας), προκαλείται αποβολή θερμοκρασίας προς το περιβάλλον !!! Ο οργανισμός μας ”υπακούει” στους νόμους της φυσικής που λέει ότι ”η ενέργεια δεν χάνεται, μεταφέρεται ή μετατρέπεται από μια μορφή σε άλλη”. Όταν λοιπόν το σώμα υπερθερμαίνεται, η αποβολή γίνεται κυρίως με δυο μηχανισμούς

1) με αποβολή ΙΔΡΩΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΡΜΑ
2) με αποβολή ΥΔΡΑΤΜΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΝΟΗ

Για αυτούς τους λόγους, πρέπει να πίνουμε πολύ νερό ώστε να μην ΑΦΥΔΑΤΩΘΟΥΜΕ !!!

Όταν η εξωτερική θερμοκρασία στο περιβάλλον είναι <36-37 βαθμούς δηλαδή είναι μικρότερη από την θερμοκρασία του σώματος μας, αυτή η μεταφορά ενέργειας (υπερθέρμανση), γίνεται πιο εύκολα (από το πιο ζεσό σώμα στο πιο ψυχρό περιβάλλον). Τι γίνεται όμως όταν υπάρχει καύσωνας ???

Τότε, η ροή της θερμοκρασίας, αντιστρέφεται και η μεγάλη ζέστη από το περιβάλλον αρχίζει να μεταφέρεται στο σώμα μας. Ο οργανισμός μας αντιστέκεται (είπαμε, θέλει να κρατήσει την ”ομοιοστασία”), αλλά για να τα καταφέρει να διώξει κι αλλη περισσότερη θερμοκρασία, χρειάζονται πιο έντονοι και πιο δύσκολοι μηχανισμοί !!! Τα πράγματα δυσκολεύουν, ο ιδρώτας θερμένεται και πρέπει να μετατραπεί σε υδρατμούς για να εξατμιστεί. Αν όμως υπάρχει και υψηλή υγρασία (πολύ συχνό φαινόμενο στους καύσωνες), τότε ούτε αυτός ο μηχανισμός ψύξης μπορεί να λειτουργήσει…….. Αν μαζί με αυτά συνυπολογίσουμε και την απώλεια νερού και ιχνοστοιχείων (πχ αλάτι και άλλους ηλεκτρολύτες), τότε προκαλούνται ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ, συνεχώς επιδεινούμενες, ώρα με την ώρα …….. Φανταστείτε ότι σε 1 ώρα καύσωνα, ένα άτομο μπορεί να αποβάλλει 1,5 λίτρο ιδρώτα, προσπαθώντας να διορθώσει την άνοδο της θερμοκρασίας του σώματος. Και αυτά μπορεί να επισυμβούν σε ένα άτομο που είναι υγιές, αλλά μπορεί να έχει και άλλα χρόνια νοσήματα, με νεφρική διαταραχή, με καρδιακή ανεπάρκεια, με φάρμακα που μπορεί να επηρεάζουν την ηλεκτρολυτική ισορροπία (πχ διουρητικά), διαβητικός με ή χωρίς ινσουλινοαγωγή αλλά με εύκολη τάση για οξεοβασικές διαταραχές (συχνή είναι η κετοξέωση στους διαβητικούς εν καιρώ καύσωνα) και πολλές ακόμα χρόνιες ασθένεις που χειροτερεύουν την πρόγνωση.

 

 

Σιγά σιγά το σώμα θερμαίνεται και εμφανίζονται 3 στάδια

1) ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΚΡΑΜΠΕΣ με μυικούς σπασμούς σε χέρια, πόδια, κοιλιακή χώρα, με έντονους πόνους
2) ΘΕΡΜΙΚΗ ΕΞΑΝΤΛΗΣΗ, προάγγελος της θερμοπληξίας, με ταχυκαρδία, έντονη εφίδρωση, ωχρότητα, σπασμούς, ναυτία, εμέτους, αδυναμία, κεφαλαλγία, τάση λιποθυμίας. Αν δεν διορθωθεί η κατάσταση σε αυτό το επίπεδο, ακολουθεί η …..
3) ΘΕΡΜΟΠΛΗΞΙΑ, όπου ανεβαίνει η θερμοκρασία του σώματος, δεν έχουμε όμως πια ιδρώτα, μπορεί να υπάρχουν πολλά από τα ανωτέρω συμπτώματα, τα νεφρά μας συνήθως καταρρέουν, ακολουθεί και η καρδιακή λειτουργία, παρουσιάζεται σύγχυση και τελικά απώλεια συνειδήσεως – κώμα. Αν η θερμοκρασία του σώματος υπερβεί τους 40-42 βαθμούς, οι βλάβες των οργάνων είναι πολύ βαριές και πολύ σοβαρές που μπορεί να οδηγήσουν και στο ΘΑΝΑΤΟ.

Για αυτό πρέπει πριν εμφανιστεί το 3ο στάδιο, δηλαδή η θερμοπληξία,

— να σταματήσει γρήγορα κάθε δραστηριότητα στο θερμό περιβάλλον (κάτι παππούδες που ασχολούνται με κηπευτικά ή βγαίνουν βόλτες στο λιοπύρι ή διαβητικοί που παίζουν ρακέτες στη θάλασσα, καρδιοπαθείς σε ταβέρνες που τρώνε και πίνουνε μέχρι τελικής πτώσεως από το φαγητό-το ποτό και τη ζέστη κλπ)
— να μεταφερθούν σε δροσερό χώρο πχ σε σπίτι ή κρατικές δομές με κλιματισμό
— να δωθούν σιγά σιγά άφθονα υγρά ώστε να διορθωθεί μια πιθανή αφυδάτωση
— στην ανάγκη να μεταφερθούν σε νοσοκομείο για ιατρική περίθαλψη ακόμα και ΥΠΟθερμικό μπάνιο

Η ΖΩΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΡΕΜΕΤΑΙ ΑΠΟ ΜΙΑ ΚΛΩΣΤΗ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΤΟ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙ. ΚΑΙ ΣΕ ΛΙΓΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ ……..!!!