ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΔΙΑΤΡΟΦΗ

Ωμέγα 3 λιπαρά & λίπη, η σχέση τους με την υγεία μας και τα χρόνια νοσήματα

Τα λιπαρά οξέα είναι μόρια λίπους που συμμετέχουν σε πολυάριθμες λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού. Είναι απαραίτητα για την παραγωγή των ορμονών, των κυτταρικών μεμβρανών και των ουσιών που ελέγχουν τη φλεγμονή.

Τα λιπαρά οξέα χωρίζονται σε 5 κύριες ομάδες:

  • Τα ωμέγα-3 είναι λιπαρά που βρίσκονται κυρίως στα ψάρια, τα βρίσκουμε όμως και σε φυτικές πηγές όπως το λινέλαιο, τα καρύδια, τα φύκια και άλλα.
  • Τα ωμέγα-6 που βρίσκονται κυρίως σε σπόρους και ξηρούς καρπούς.
  • Τα μονοακόρεστα αφορούν στα ωμέγα-9 και στα ωμέγα-7 λιπαρά. Αυτά τα βρίσκουμε σε φυτικά έλαια με κύρια πηγή το λάδι ελιάς, στους ξηρούς καρπούς αλλά και σε ζωικής προέλευσης τροφές.
  • Τα κορεσμένα λιπαρά βρίσκονται κυρίως σε ζωικές τροφές, υπάρχουν όμως και σε έλαια φυτικής προέλευσης όπως το λάδι καρύδας, το βούτυρο από το κακάο, τα μακαντάμια και άλλα.
  • Τα τρανς λιπαρά που αν και υπάρχουν στη φύση η πλειοψηφία των τρανς λιπαρών που βρίσκουμε στη διατροφή αφορά σε συνθετικής προέλευσης λιπαρά.

Γιατί Χρειάζονται τα Λίπη

Ο οργανισμός μας χρειάζεται περισσότερο λίπος, από ότι απλά φαγητό, προκειμένου να απορροφήσει ορισμένες βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία και να ολοκληρώσει τη διαδικασία παραγωγής ενέργειας.

Τα λίπη έχουν τρεις βασικές λειτουργίες στο ανθρώπινο σώμα:

  • Δομική: διαμορφώνουν το εξωτερικό περίβλημα των κυττάρων, τις κυτταρικές μεμβράνες. Διαμορφώνουν επίσης το υποδόριο λίπος και παρέχουν μηχανική υποστήριξη και μόνωση σε διάφορα όργανα.
  • Πηγή ενέργειας: χρησιμοποιούνται από τα κύτταρα ως καύσιμη ύλη για την παραγωγή ενέργειας.
  • Παραγωγή ορμονών: είναι απαραίτητα ως πρώτη ύλη στη παραγωγή ενός μεγάλου αριθμού ορμονών.

Το σώμα μας χρειάζεται όλα τα λίπη, εκτός από τα συνθετικά φυσικά, σε συγκεκριμένες όμως αναλογίες μεταξύ τους. Η ύπαρξη όλων των απαραίτητων λιπαρών επιτρέπει την ομαλή και υγιή λειτουργία του οργανισμού. Η κατανάλωση περισσότερων λιπαρών ενισχύει τη λειτουργία του εγκεφάλου, βοηθάει στην πρόληψη της άνοιας και αντιστρέφει το διαβήτη τύπου 2.

Ιδανικές Αναλογίες Μεταξύ των Λιπαρών

Η ιδανική αναλογία για παράδειγμα, μεταξύ ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών στη διατροφή μας, πρέπει να είναι 1:1. Θα πρέπει να έχουμε ένα μόριο ωμέγα-3 για κάθε μόριο ωμέγα 6. Αλλά και μια σχέση μέχρι 1:5 θεωρείται ένας καλός στόχος.

Η σχέση που καταγράφεται όμως στη σύγχρονη διατροφή είναι 1:16. Σε αιματολογικές αναλύσεις που πραγματοποιήσαμε σε ασθενείς μας τα τελευταία χρόνια, εντοπίστηκαν συχνά περιπτώσεις με αναλογίες της τάξεως του 1:40 ή και ακόμη περισσότερο. Η απόκλιση είναι συνήθως μεγαλύτερη σε παιδιά και άτομα νεαρής ηλικίας όπου συχνά παρατηρούνται και οι χειρότερες διατροφικές συνήθειες.

Όταν οι αναλογίες των λιπαρών οξέων μεταξύ τους αλλάζουν, αλλοιώνεται αντίστοιχα η ακεραιότητα και η λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών σε όλα τα κύτταρα στο σώμα μας.

Οι μεμβράνες των κυττάρων μας σχηματίζονται κυρίως από λίπος. Τυχόν μεταβολή της σύνθεσής τους, τις καθιστά πιο άκαμπτες ή πιο ελαστικές από το φυσιολογικό, γεγονός που επηρεάζει τη διέλευση των θρεπτικών ουσιών και του οξυγόνου μέσω της μεμβράνης και, επομένως, τη συνολική λειτουργία κάθε κυττάρου και συστήματος μέσα στο σώμα.

Ξέρουμε ότι διατροφές πλούσιες σε ωμέγα-6 έχουν ανοσοκατασταλτική δράση και μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου μέχρι και είκοσι φορές. Είναι φανερό ότι όσο περισσότερο βελτιώνεται η αναλογία μεταξύ ωμέγα-3 και ωμέγα-6 στη διατροφή, πλησιάζοντας προς την ιδανική αναλογία 1:1, τόσο περισσότερο μειώνεται η θνησιμότητα λόγω καρδιακών παθήσεων. Η μείωση αυτή φθάνει μέχρι και το 70%.

Οι καλύτερες αναλογίες σχετίζονται επίσης, με μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού και του παχέος εντέρου, καθώς και με μείωση της φλεγμονής σε ασθενείς που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλες φλεγμονώδεις ή εκφυλιστικές νόσους.

Προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία, η υψηλή αρτηριακή πίεση, οι καρδιακές παθήσεις, οι γαστρεντερικές διαταραχές, ο καρκίνος και τα αυτοάνοσα νοσήματα, αυξήθηκαν σημαντικά στο διάστημα που προτείνονταν η αποφυγή του λίπους στη διατροφή.

Ποιες Τροφές Είναι Ωφέλιμες & Ποιες Όχι

Τα στοιχεία αυτά μάς οδηγούν στη διαπίστωση ότι η διατροφή μας πρέπει να περιέχει άφθονα ωφέλιμα λιπαρά όπως τα ωμέγα-3. Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο ότι τα ζωικά λίπη, όταν προέρχονται από ζώα που τρέφονται με γρασίδι, περιέχουν άφθονα ωμέγα-3 με παρόμοιες αναλογίες με αυτές των λιπαρών που προέρχονται από τα ψάρια.

Είναι ωφέλιμο να καταναλώνουμε έλαια και λιπαρά που βρίσκονται:

  • Στο ελαιόλαδο
  • Στο λινέλαιο
  • Στα καρύδια
  • Στα αμύγδαλα
  • Στις σαρδέλες
  • Σε αυγά «ω3» ή από κότες ελευθέρας βοσκής
  • Στο λιναρόσπορο
  • Στο βιολογικό βούτυρο
  • Στο βούτυρο και τα γαλακτοκομικά αιγοπροβάτων ελευθέρας βοσκής
  • Στο λίπος ζώων ελευθέρας βοσκής

Αντιθέτως, η διατροφή μας δεν θα πρέπει να περιέχει συνθετικά τρανς λιπαρά και θα πρέπει να αποφεύγουμε τα έλαια με προ-φλεγμονώδη ωμέγα-6 όπως:

  • Τα λιπαρά που προέρχονται από ζώα που εκτρέφονται με τεχνητές τροφές, καλαμπόκι και σόγια
  • Τα πολυακόρεστα έλαια, όπως εκείνα από σπόρους καλαμποκιού, σόγιας και ηλίανθου
  • Τις μαργαρίνες και γενικά τα συνθετικά παρασκευασμένα έλαια.

 

Διαβάστε περισσότερα: www.drtsoukalas.com

Μοιραστείτε το: